çaxmaq

阿塞拜疆語

詞源

源自共同突厥語 *čak- (“擊打”)。

發音

• 國際音標^(幫助)：[t͡ʃɑχˈmɑχ], [t͡sɑχˈmɑχ]
• (大不里士) 國際音標^(幫助)：[ʃɑχˈmɑχ] (按發音拼作 şaxmaq)
• 斷字：çax‧maq

動詞

çaxmaq

1. (及物) 擊，摔，打

   近義詞： vurmaq、çırpmaq、çalmaq

2. (及物) 打火
3. (及物) 開火

   bir güllə çaxmaq ― 開槍

4. (不及物) 突然開始/出現

   ildırım çaxdı ― 突然雷聲大作

   • 1954, Mohammad-Hossein Shahriar, 譯者 Hasan Javadi, Heydar Babaya Salam:

     ‏حیدر بابا ‌ایلدریملار شاخاندا
     .سئللر سولار شاقیلدایوب آخاندا کچدی گلممه دیم گج اولدی
     قیزلار اونا صف باغلایوب باخاندا
     سلام اولسون شوکتوزه ائلوزه !
     منیم دا بیر آدیم گلسین دیلوزه‎

     Heydər Baba, ildırımlar şaxanda,
     Sellər, sular şaqqıldayıb axanda,
     Qızlar ona səf bağlayıb baxanda,
     Salam olsun şövkətizə, elizə, Mənim də bir adım gəlsin dilizə.

     Heydar Baba，當雷聲響徹天際，
     當洪水沖下山坡，
     女孩子們排著隊看它流過，
     請將我的問候帶給部落和村裡的各位
     再一次記住我和我的名字。

5. (不及物) 閃爍
6. (不及物，比喻義) 閃過（腦海）
7. (及物) 刺入，扎入

   近義詞： sancmaq、soxmaq

8. (及物) 釘入

   近義詞： qaxmaq

變位

çaxmaq的變位

肯定
主語非過去分詞			çaxan
主語過去分詞			çaxmış
主語將來確定分詞			çaxacaq
非主語分詞			(mənim +) çaxdığım	(sənin +) çaxdığın	(屬施 +) çaxdığı	(bizim +) çaxdığımız	(sizin +) çaxdığınız	(屬施 +) çaxdığı 或 çaxdıqları
			çaxıb
一般時間分詞			çaxanda
強化分詞			çaxdıqca
特定時間分詞			çaxarkən
情態分詞			çaxaraq
不定式			çaxmaq
			單數			複數
			第一	第二	第三	第一	第二	第三
直陳	現在	一般	çaxıram	çaxırsan	çaxır	çaxırıq	çaxırsınız	çaxırlar
		完成1	çaxmışam	çaxmısan, çaxmışsan*	çaxmışdır	çaxmışıq	çaxmısınız, çaxmışsınız*	çaxmışlar
		完成2	–	çaxıbsan	çaxıb(dır)	–	çaxıbsınız	çaxıb(dır)lar
	過去	一般	çaxdım	çaxdın	çaxdı	çaxdıq	çaxdınız	çaxdılar
		連續	çaxırdım	çaxırdın	çaxırdı	çaxırdıq	çaxırdınız	çaxırdılar
		完成	çaxmışdım	çaxmışdın	çaxmışdı	çaxmışdıq	çaxmışdınız	çaxmışdılar
	將來	確定	çaxacağam	çaxacaqsan	çaxacaq	çaxacağıq	çaxacaqsınız	çaxacaqlar
		不定	çaxaram	çaxarsan	çaxar	çaxarıq	çaxarsınız	çaxarlar
	過去將來	確定	çaxacaqdım	çaxacaqdın	çaxacaqdı	çaxacaqdıq	çaxacaqdınız	çaxacaqdılar
		不定	çaxardım	çaxardın	çaxardı	çaxardıq	çaxardınız	çaxardılar
條件	現在		çaxsam	çaxsan	çaxsa	çaxsaq	çaxsanız	çaxsalar
	過去		çaxsaydım	çaxsaydın	çaxsaydı	çaxsaydıq	çaxsaydınız	çaxsaydılar
虛擬			çaxam	çaxasan	çaxa	çaxaq	çaxasınız	çaxalar
勸勵			çaxasıyam	çaxasısan	çaxası	çaxasıyıq	çaxasısınız	çaxasılar
强制	现在		çaxmalıyam	çaxmalısan	çaxmalı	çaxmalıyıq	çaxmalısınız	çaxmalılar
	过去		çaxmalıydım	çaxmalıydın	çaxmalıydı	çaxmalıydıq	çaxmalıydınız	çaxmalıydılar
證據	現在		çaxırmışam	çaxırmışsan	çaxırmış	çaxırmışıq	çaxırmışsınız	çaxırmışlar
	過去		çaxıbmışam	çaxıbmışsan	çaxıbmış	çaxıbmışıq	çaxıbmışsınız	çaxıbmışlar
祈使			çaxım	çax	çaxsın	çaxaq, çaxalım*	çaxın	çaxsınlar
否定
主語非過去分詞			çaxmayan
主語過去分詞			çaxmamış
主語將來確定分詞			çaxmayacaq
非主語分詞			(mənim +) çaxmadığım	(sənin +) çaxmadığın	(屬施 +) çaxmadığı	(bizim +) çaxmadığımız	(sizin +) çaxmadığınız	(屬施 +) çaxmadığı 或 çaxmadıqları
動副詞			çaxmayıb
一般時間分詞			çaxmayanda
強化分詞			çaxmadıqca
特定時間分詞			çaxmayarkən
情態分詞			çaxmayaraq
不定式			çaxmamaq
			單數			複數
			第一	第二	第三	第一	第二	第三
直陳	現在	一般	çaxmıram	çaxmırsan	çaxmır	çaxmırıq	çaxmırsınız	çaxmırlar
		完成1	çaxmamışam	çaxmamısan, çaxmamışsan*	çaxmamış	çaxmamışıq	çaxmamısınız, çaxmamışsınız*	çaxmamışlar
		完成2	–	çaxmayıbsan	çaxmayıb(dır)	–	çaxmayıbsınız	çaxmayıb(dır)lar
	過去	一般	çaxmadım	çaxmadın	çaxmadı	çaxmadıq	çaxmadınız	çaxmadılar
		連續	çaxmırdım	çaxmırdın	çaxmırdı	çaxmırdıq	çaxmırdınız	çaxmırdılar
		完成	çaxmamışdım	çaxmamışdın	çaxmamışdı	çaxmamışdıq	çaxmamışdınız	çaxmamışdılar
	將來	確定	çaxmayacağam	çaxmayacaqsan	çaxmayacaq	çaxmayacağıq	çaxmayacaqsınız	çaxmayacaqlar
		不定	çaxmaram	çaxmarsan, çaxmazsan	çaxmaz	çaxmarıq	çaxmarsınız, çaxmazsınız	çaxmazlar
	過去將來	確定	çaxmayacaqdım	çaxmayacaqdın	çaxmayacaqdı	çaxmayacaqdıq	çaxmayacaqdınız	çaxmayacaqdılar
		不定	çaxmazdım	çaxmazdın	çaxmazdı	çaxmazdıq	çaxmazdınız	çaxmazdılar
條件	現在		çaxmasam	çaxmasan	çaxmasa	çaxmasaq	çaxmasanız	çaxmasalar
	過去		çaxmasaydım	çaxmasaydın	çaxmasaydı	çaxmasaydıq	çaxmasaydınız	çaxmasaydılar
虛擬			çaxmayam	çaxmayasan	çaxmaya	çaxmayaq	çaxmayasınız	çaxmayalar
勸勵			çaxmayasıyam	çaxmayasısan	çaxmayası	çaxmayasıyıq	çaxmayasısınız	çaxmayasılar
强制	現在		çaxmamalıyam	çaxmamalısan	çaxmamalı	çaxmamalıyıq	çaxmamalısınız	çaxmamalılar
	過去		çaxmamalıydım	çaxmamalıydın	çaxmamalıydı	çaxmamalıydıq	çaxmamalıydınız	çaxmamalıydılar
證據	現在		çaxmayırmışam	çaxmayırmışsan	çaxmayırmış	çaxmayırmışıq	çaxmayırmışsınız	çaxmayırmışlar
	過去		çaxmayıbmışam	çaxmayıbmışsan	çaxmayıbmış	çaxmayıbmışıq	çaxmayıbmışsınız	çaxmayıbmışlar
祈使			çaxmayım	çaxma	çaxmasın	çaxmayaq çaxmayalım*	çaxmayın	çaxmasınlar
潛在否定
主語非過去分詞			çaxammayan
主語將來確定分詞			çaxammayacaq
非主語分詞			(mənim +) çaxammadığım	(sənin +) çaxammadığın	(屬施 +) çaxammadığı	(bizim +) çaxammadığımız	(sizin +) çaxammadığınız	(屬施 +) çaxammadığı 或 çaxammadıqları
動副詞			çaxammayıb
一般時間分詞			çaxammayanda
強化分詞			çaxammadıqca
特定時間分詞			çaxammayarkən
情態分詞			çaxammayaraq
不定式			çaxammamaq
			單數			複數
			第一	第二	第三	第一	第二	第三
直陳	現在	一般	çaxammıram	çaxammırsan	çaxammır	çaxammırıq	çaxammırsınız	çaxammırlar
		完成1	çaxammamışam	çaxammamısan, çaxammamışsan*	çaxammamışdır	çaxammamışıq	çaxammamısınız, çaxammamışsınız*	çaxammaşmılar
		完成2	–	çaxammayıbsan	çaxammayıb(dır)	–	çaxammayıbsınız	çaxammayıb(dır)lar
	過去	一般	çaxammadım	çaxammadın	çaxammadı	çaxammadıq	çaxammadınız	çaxammadılar
		連續	çaxammırdım	çaxammırdın	çaxammırdı	çaxammırdıq	çaxammırdınız	çaxammırdılır
		完成	çaxammamışdım	çaxammamışdın	çaxammamışdı	çaxammamışdıq	çaxammamışdınız	çaxammamışdılar
	將來	確定	çaxammayacağam	çaxammayacaqsan	çaxammayacaq	çaxammayacağıq	çaxammayacaqsınız	çaxammayacaqlar
		不定	çaxammaram	çaxammarsan, çaxammazsan	çaxammaz	çaxammarıq	çaxammarsınız, çaxammazsınız	çaxammazlar
	過去將來	確定	çaxammayacaqdım	çaxammayacaqdın	çaxammayacaqdı	çaxammayacaqdıq	çaxammayacaqdınız	çaxammayacaqdılar
		不定	çaxammazdım	çaxammazdın	çaxammazdı	çaxammazdıq	çaxammazdınız	çaxammazdılar
條件	現在		çaxammasam	çaxammasan	çaxammasa	çaxammasaq	çaxammasanız	çaxammasalar
	過去		çaxammasaydım	çaxammasaydın	çaxammasaydı	çaxammasaydıq	çaxammasaydınız	çaxammasaydılar
虛擬			çaxammayam	çaxammayasan	çaxammaya	çaxammayaq	çaxammayasınız	çaxammayalar
祈使			çaxammayım	çaxamma	çaxammasın	çaxammayaq	çaxammayın	çaxammasınlar
註：部分變位形式可能只是假設，並非每一種變位形式都確實存在。
* 舊式或高語域

名詞

çaxmaq (定賓格 çaxmağı，複數 çaxmaqlar)

1. 槍閂，炮閂
2. 作此用途的火鐮或燧石

變格

çaxmaq 的變格

	單數	複數
主格	çaxmaq	çaxmaqlar
定賓格	çaxmağı	çaxmaqları
與格	çaxmağa	çaxmaqlara
位格	çaxmaqda	çaxmaqlarda
夺格	çaxmaqdan	çaxmaqlardan
定属格	çaxmağın	çaxmaqların

çaxmaq 的附屬形式

	主格
	單數	複數
mənim (“我的”)	çaxmağım	çaxmaqlarım
sənin (“你的”)	çaxmağın	çaxmaqların
onun (“他的”)	çaxmağı	çaxmaqları
bizim (“我們的”)	çaxmağımız	çaxmaqlarımız
sizin (“你們的”)	çaxmağınız	çaxmaqlarınız
onların (“他們的”)	çaxmağı 或 çaxmaqları	çaxmaqları
	賓格
	單數	複數
mənim (“我的”)	çaxmağımı	çaxmaqlarımı
sənin (“你的”)	çaxmağını	çaxmaqlarını
onun (“他的”)	çaxmağını	çaxmaqlarını
bizim (“我們的”)	çaxmağımızı	çaxmaqlarımızı
sizin (“你們的”)	çaxmağınızı	çaxmaqlarınızı
onların (“他們的”)	çaxmağını 或 çaxmaqlarını	çaxmaqlarını
	与格
	單數	複數
mənim (“我的”)	çaxmağıma	çaxmaqlarıma
sənin (“你的”)	çaxmağına	çaxmaqlarına
onun (“他的”)	çaxmağına	çaxmaqlarına
bizim (“我們的”)	çaxmağımıza	çaxmaqlarımıza
sizin (“你們的”)	çaxmağınıza	çaxmaqlarınıza
onların (“他們的”)	çaxmağına 或 çaxmaqlarına	çaxmaqlarına
	位格
	單數	複數
mənim (“我的”)	çaxmağımda	çaxmaqlarımda
sənin (“你的”)	çaxmağında	çaxmaqlarında
onun (“他的”)	çaxmağında	çaxmaqlarında
bizim (“我們的”)	çaxmağımızda	çaxmaqlarımızda
sizin (“你們的”)	çaxmağınızda	çaxmaqlarınızda
onların (“他們的”)	çaxmağında 或 çaxmaqlarında	çaxmaqlarında
	奪格
	單數	複數
mənim (“我的”)	çaxmağımdan	çaxmaqlarımdan
sənin (“你的”)	çaxmağından	çaxmaqlarından
onun (“他的”)	çaxmağından	çaxmaqlarından
bizim (“我們的”)	çaxmağımızdan	çaxmaqlarımızdan
sizin (“你們的”)	çaxmağınızdan	çaxmaqlarınızdan
onların (“他們的”)	çaxmağından 或 çaxmaqlarından	çaxmaqlarından
	屬格
	單數	複數
mənim (“我的”)	çaxmağımın	çaxmaqlarımın
sənin (“你的”)	çaxmağının	çaxmaqlarının
onun (“他的”)	çaxmağının	çaxmaqlarının
bizim (“我們的”)	çaxmağımızın	çaxmaqlarımızın
sizin (“你們的”)	çaxmağınızın	çaxmaqlarınızın
onların (“他們的”)	çaxmağının 或 çaxmaqlarının	çaxmaqlarının

派生詞

• çaxmaqdaşı

拓展閱讀

• “çaxmaq” in Obastan.com.